Banki udzielając kredyty ponoszą ryzyko tego, że w przyszłości klient nie będzie chciał zwrócić pożyczonych pieniędzy. Dlatego kredyty – wbrew temu co mogą sugerować niektóre reklamy banków – nie są udzielane wszystkim, lecz tym, którzy z dużym prawdopodobieństwem je spłacą. Ważną informacją dla banku jest jak osoba wnioskująca o kredyt spłacała swoje wcześniejsze zobowiązania. Jeśli nie było z tym najlepiej – czyli np. pojawiały się opóźnienia w spłacie rat, wówczas pojawia się obawa, że ze spłatą nowego kredytu również mogą być problemy.
Wypełniając wniosek o kredyt zwykle musimy podać informacje o wszystkich swoich zobowiązaniach, która jest wykorzystywana w ocenie zdolności kredytowej. Próby zatajenia czegokolwiek są zupełnie nieopłacalne, gdyż banki wymieniają się nawzajem informacjami o historiach kredytowych klientów. Instytucją wspierającą tę wymianę jest Biuro Informacji Kredytowej (BIK).
BIK dostarcza bankom informacje na temat całokształtu naszej historii kredytowej w innych bankach i SKOKach. Chodzi o to, czy i jak wcześniej spłacaliśmy kredyty, czy przekraczaliśmy limity przyznane w kontach bieżących albo w kartach kredytowych, jakie były opóźnienia spłat. Im lepszy obraz w raporcie BIK, tym większa szansa na otrzymanie kredytu na dogodnych warunkach.
Każda osoba może sprawdzić osobiście, jakie informacje na jej temat posiada BIK. W tym celu należy wystąpić z wnioskiem o sporządzenie raportu na nasz temat. Warto to zrobić, by mieć świadomość jak postrzegają nas banki. Może się również przypadkiem okazać, że nasze dane są błędne. Na przykład w raporcie widnieje informacja o tym, że zalegamy ze spłatą kredytu, który w rzeczywistości dawno spłaciliśmy. Przyczyną takiego stanu rzeczy mógł być błąd w raporcie na nasz temat jaki Bank przekazał do BIK. Wówczas trzeba zgłosić się do banku (a nie do BIK, które tylko administruje danymi) z żądaniem skorygowania błędów.
BIK sporządza także specjalny indeks, zwany oceną punktową (score) kredytobiorcy. Na podstawie danych w bazach BIK i w oparciu o specjalny model każdej osobie przypisywana jest ocena jej wiarygodności, wyrażona w punktach, z zakresu od 192 do 631. Im więcej punktów, tym niższe ryzyko kredytobiorcy. Osoby z wyższą oceną punktową dostają kredyty na lepszych warunkach: dostają mniej dokumentów do wypełnienia, proponuje im się niższe oprocentowanie itp. Raport na temat indywidualnej oceny punktowej można zamówić w BIK za niewielką opłatą.
Warto mieć dobrą historię kredytową i wysoki score BIK. Jak to osiągnąć? Przede wszystkim poprzez poważne traktowanie swoich relacji z bankami. Nonszalancja dziś może się w przyszłości okazać kosztowna. Należy pilnować terminów spłat wszelkich rat i zobowiązań. Nie przekraczać przyznanych limitów. Nie podawać nieprawdziwych informacji. Jeśli na horyzoncie pojawiają się trudności ze spłatami, trzeba bez zwłoki poinformować o tym bank, który na pewno wyjdzie nam naprzeciw i pomoże znaleźć satysfakcjonujące wyjście z sytuacji. Duży rygoryzm, z jakim banki podchodzą do obsługi udzielonych kredytów wynika z tego, że pieniądze, które pożyczają nie są ich własnością, lecz osób które złożyły depozyty. Między innymi nas.
